9 Temmuz 2023 Pazar

Malikane nedir ki! Frank Zappa'nın kendine ait gezegeni varmış



Elvis Presley'den Michael Jackson'a Rock müzisyenleri ve Hollywood yıldızlarının malikaneleri magazin haberlerine devamlı konu olur. Bu tabi her rock müzisyeni için geçerli değildir ama bu isimler arasında biri var ki, öyle malikane falan değil gezegen sahibi. 

Peki kim bu gezegen sahibi olan rockçı ?

Bu isim Frank Zappa ve 6x13 km ebadındaki asteroid ( yani küçük çaplı gezegen)'in sahibi. 

1980'de uzayda bir gök cismi bulunuyor. Bunu bulan Çekoslovakyalı bir bilim insanıdır ve bu asteroide Frank Zappa ismini vermek ister. Ancak bu bilim insanları arasında bir tartışmaya yol açar. Astronomlardan bir kısmı da  Beatles elemanlarından birinin isminin verilmesinde diretiyorlarmış. Bu tartışmalara son noktayı koyan da 1990'ların başında Sovyet Blok'unun yıkılması sonucu Çek Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı olan Vaclav Havel'in bir tiyatro yazarı ve aynı zamanda bir Zappa hayranı olması olmuş.  Böylece Zappa Frank adlı bir gezegen uzaydan bize göz kırpmaya başlamış oldu.

Tartışmadan zaferle çıkan Zappa en nihayet bir asteroidin ismi olmuş. Bu arada Beatles belki burada kaybetmiş ama  John Lennon, Paul McCartney, George Harrison, Ringo Starr, Eric Clapton ve Jean-Michel Jarre’ın adını taşıyan asteroidler de varmış. 


İlginç olan bir nokta da şu ki, herkesin kafasında bilim insanlarının klasik müzik dinlediğine dair bir algı vardır, oysaki durum hiç de öyle değilmiş.  Böyle buluş, keşif ve icatlarda isim konusunda rock yıldızları bolca ilham kaynağı olmuş. Ancak bu yeni keşiflerde en fazla ismi verilen kişi Frank Zappa olmaktaymış. 




Örümcek Adam Ne ki? Frank Zappa onu maskara eder!

 Biyoloji, zooloji ve astronomi alanındaki bilim insanları keşfettikleri şeylere nasıl isim verirler?  

Aklınıza hemen "Latince isim verirler" cevabı geliyor ama her zaman öyle olmuyor. 

Kimi zaman dalgacı isimler buldukları gibi kimi zaman da  tanıdıkları birinin ismini verebiliyorlar. 

Şimdi şaşıracaksınız ama rock müziğinden gelen grup ya da müzisyen isimleri, Latince eklerle yeni keşfedilen bir böceğe isim olarak verilebiliyor; mesela Bowie örümceği ya da Harrisonfordi karıncası gibi. 

İki Belçikalı biyolog Kongo'da eklembacaklılar üzerine araştırma yaparken buldukları bir örümceği o kadar çok Frank Zappa'ya benzetiyorlar ki oracıkta bu örümceğin ismini  Pachygnatha Zappa olarak koyuyorlar. Ancak bunu kabul ettirmeleri on yıl sürüyor ve 1994 yılında bu Kongolu örümceğin ismi Zappa olarak tescil ediliyor.  


Denizden Zappa Çıksa




 Bu iş öyle bir noktaya geliyor ki ABD’nin Maryland Üniversitesi'nde bulunan bir gene bile Zappa'nın ismi veriliyor. Ancak burada bir sorun çıkıyor, zira gen isimleri iki ya da üç harfli olduğundan "Zap" diyorlar ve yanına büyük harfle a ekliyorlar. Böylece gen adı "ZapA" oluyor.  Biyoloğun Zappa aşkını görüyor musunuz!

 Papua Yeni Gine’de yeni bir kayabalığı türüne rastlanıyor ve bu balığa da  Zappa confluentus adını vermişler.  Aşağıda bu kayabalığını göreceksiniz, ne dersiniz Zappa'ya benziyor mu?



Denizlerde bir Zappa canlısı daha yaşıyor bu bir denizanası. İtalya’nın Cenova kentinden denizanası uzmanı Ferdinando Boero, kendi keşfi olan türe "Phialella Zappai" diye isim takıyor.

 Cenova’da yaşayan ve Frank Zappa hayranı İtalyan bir biyolog olan Ferdinando Boero, 1982 yılında yeni bir denizanası türü keşfetmiş. Tanışma ümidiyle de, Zappa’ya bir mektup yazıp, adını bir denizanası türüne vermek istediğini belirtmiş. Zappa’dan aldığı yanıt çok netmiş: 
“Hayatta, benim adımla anılacak bir denizanası türü olmasından daha çok isteyeceğim hiçbir şey olamaz.” 
Böylece yeni türe Phialella zappai adı verilmiş. Zappa, Cenova’daki ilk konserini Boero ve Phialella zappai isimli denizanasına adamış.

Bu arada doğada yürürken , denizde yüzerken karşınıza her an Zappa çıkabilir ona göre.





Hiç yorum yok:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...