“Yirmibeş Kuruşa Amerika” – Naim Tirali
Naim Tirali ismini hep duymuşumdur ama aklımda kalan sadece
gazeteciliğidir. Hoş o gazeteciliği
üzerine de fazla bir bilgim olmamıştır. Herşey geçen hafta tesadüf eseri 1947
ile 1950 arasında yazdığı öykülerinden oluşan “Yirmibeş Kuruşa Amerika” isimli
kitabı bulana kadar. İkinci el sahaftan bulunmuş bu kitap, 1983’te Yazko
tarafından basılan ikinci baskısı.
Kitabın yazıldığı tarihe baktığımızda Türkiye’nin yavaş
yavaş “Küçük Amerika” olma yoluna girdiği yıllar. Amerikan emperyalizminin İstanbul Boğazı’na
donanmalarıyla geldiği yıllar. Naim Tiralı bu kitapta yer alan bir öyküsünde bu
konuyu işliyor ama öyle politik bir dille deği, mizahi bir gözle bakıyor. Kendi
deyimiyle Tirali, bu konuyu sokaktaki adamın bakışıyla anlatmış.
Kapağa ve kitabın ismine bakıp, öylesi politik yaklaşımlı
öykülerden oluşan bir eser olduğunu sanmayın. Kitapta bu tipte bir yaklaşımın
olduğu “Atlanta Barı” isimli bir öykü daha var. Ancak onda da farklı bir
pencereden ve sıradan insanın dilinden bir bakış hakim. 15 öykünün yer aldığı
kitapta Naim Tirali’nin gençlik döneminin izleri var. Öykülerde anlatılan
İstanbul’un o yıllarında Beyoğlu’nun arka sokaklarındaki gece hayatını canlı canlı
bulabiliyorsunuz. Öykülerin geçtiği ortamlar, bazen bir pavyon bazen bir
genelev olurken gerçekci bir dille sunulmuş. Öykülerin hepsinde mizah hakim.
 |
| Naim Tirali'nin 1951'de yaptığı bir Sait Faik haberi |
Naim Tirali 1925 -
2009 arasında yaşamış bir yazarımız. Yaşamı boyunca 6 öykü kitabı
yayınlamış ama onu daha çok gazeteci yanıyla biliyoruz. İlk öykü kitabı “Park” 1948'te
yayınlanmıştır. Sonrasında onu gazeteci olarak görüyoruz. 1950’lerde siyasete giren sanatçı 1961
yılında CHP’den milletvekili seçilmiş.
Naim Tirali’nin öykücülüğü bu kadar güçlüyken edebiyattan
uzun süre uzak kalacak ve 1980’den sonra tekrar yazmaya başlayacaktı. Naim
Tirali yazmaktan uzak kalışının nedenlerini 1983’te verdiği bir mülakatta şu sözlerle
anlatıyor, “ Beni edebiyattan uzaklaştıran, sanıldığı gibi politika değil,daha
çok gazetecilik olmuştur.Bir de tabii en önemlisi, edebiyatın, hikayeciliğin
hep amatör planda kalması. Bir meslek olamaması, geçim sağlıyamaması.”
Naim Tirali’nin “Yirmibeş Kuruşa Amerika” isimli öykü
kitabını sahafları gezerek arar ve bulursanız mutlaka okuyun derim. Öykülerdeki
anlatımın gerçekçiliği, matraklığı ve en önemlisi anlatılan mekanlar ve sokaklarda geziyor gibi olacaksınız. Her
öyküde mizah garanti diyebilirim.
Aptulika
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder