Finlandiya'dan bir kadın blues gitaristi: ERJA LYYTINEN
Son dönemde kadın blues rock gitaristleri birbiri ardına geliyor. Ana Popovic'in albümünü ilk gördüğümde radyoda çalmak içinn koşturmuştum. Nedendir bilinmez kadın gitaristleri görünce hala şaşırırız. Hele 1970'li yılların rock sahnesinde kızlardan kurulu Runaways ve Suzi Quatro bir numune gibiydi. O kadar eskilere gitmemize gerek yok daha doksanlara kadar rock gruplarında hatun olursa hemen "kızlardan kurulu rock grubu" ibaresini koyardık. Eh bu ibarede de bir şaşırma söz konusuydu, ister istemez. Sanki ondokuzuncu yüzyılda kadınların bilimle uğraşması ile insanlığın ilk kez karşılaşması gibi ya da politikaya el atması gibi yeni bir hadiseydi.
Daha şunun surasında yirmi yıl öncesi bile kadınlardan kurulu rock grubuna ya da kadın gitariste şaşırırırken, neredeyse yüzyıl öncesi blues müziğinde siyahi kadın gitaristler vardı. Bunlardan biri de 1915 doğumlu blues gitaristi ve şarkıcısı Sister Rosetta Tharpe'dı. Tharpe gitar çalan hem de 1950'lerde elektro gitar çalan bir kadındı. Ne gariptir biz hala kadın gitarist duyunca şaşırıyoruz. Sanırım bu kısa zaman sonra şaşırmadığımız bir hadise haline gelecek.
Nisan ayında çıkardığı yeni albümüyle tanıdığım Erja Lyytinen de kadın blues gitaristlerinden biri. Onun şaşırtıcılığı kadın olmasından değil, blues müziğinde örneğine sıkca rastlamadığımız bir ülke olan Finlandiya'dan çıkan bir müzisyen olmasından kaynaklanıyordu.
1976, Kuopio doğumlu Finlandiyalı gitarist ve vokalist, 15 yaşında gitara başlamış. Küçük yaşlarda akranlarının tersine Aretha Franklin, Koko Taylor dinleyen Erja, gitarıyla Bonnie Raitt'i görünce gitar çalmakta iyiden iyiye karar kılmış. Tabi alışıldık durumda öykü şöyle devam eder, "İlk grubunu kuran Erja, Helsinki'nin rock barlarında sahneye çıkar." Ancak bu olay böyle gelişmemiş ve bizim Erja, Kupio Senior Müzik Okulu'nda eğitim almış, ardından da Kuopio Konservatuarı'nı takiben Helsinki'deki Sibelius Akademi'de müzik okuyarak, bu bölümü de mastır derecesinde tamamlamış.
İlk albümünü 2002 yılında "Attention" adıyla çıkartan Erja Lyytinen, bugüne dek on stüdyo, iki de konser albümü çıkartmış. 2010 yılında Walter Truot'un Britanya turnesinde ön grup olarak sahneye çıkmasıyla Avrupa çapında bir tanınmışlık elde etmiş.
Erja Lyytinen yeni stüdyo albümü "Stolen Hearts"ı 7 nisan 2017 tarihinde Tuohi Records etiketiyle çıkardı. Helsinki'deki Sonic Pump Stüdyoları'nda kaydedilen albümün prodüktörlüğünü Chris Kimsey üstlenmiş. Chris Kimsey ismini daha önceden Rolling Stones'ın "Sticky Fingers and Some Girls" albümünden de hatırlayacağız.
Fender Stratocaster gitar kullanan Erja Lyytinen, gitarın yanısıra vokaliyle de dikkat çektiği gibi iyi bir söz yazarı ve besteci. "Stolen Heart" albümündeki şarkıların sözleri de kimi zaman dünya ahvalini sorgulayıcı kimi zaman da aşk meşk ama bir öykü tadında sunuluyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder