herkese bilim teknoloji

"herkese bilim teknoloji" dergisi  haftada bir  yayınlanıyor.  24 sayfalık bu dergi 3.5 TL gibi bir fiyatla her hafta Perşembe günleri piyasaya çıkıyor.  Dergi her perşembe gazete bayilerinde.  

BİR ZAMANLARIN EFSANESİ YENİDEN

Cumhuriyet gazetesi'nin Bilim eki bir dönemin unutulmazlarındandı. 2000'lerin ortalarına kadar devam eden bu ek, sessiz sedasız hayatımızdan çekilip, gidecekti. Gazetenin mali durumundaki güçlükler sebebiyle bu ek istemeden de olsa feda edilecekti. Zaten bu zor anlarda ilk feda edilenler kültür, sanat, bilim üçlüsü olur, bizim diyarda. Bu boşluğu dolduracak başka gazete de olamayacaktı açıkcası. Etrafta bir sürü amiral, mamiral, donanmalı, bol satışlı, plazalı gazete olsa da onların bu konuda bir eki olmayacaktı. 
Geçen hafta tesadüfen bir gazete bayiinde "herkese bilim teknoloji" isminde bir dergi ile karşılaşınca aklıma o yıllar önceki Cumhuriyet gazetesinin Bilim eki gelecekti. Dergi aynı sayfa düzeninde haftada bir, bağımsız olarak yayınlanıyordu. Kadrosuna baktığımızda Cumhuriyet'in ekini hazırlayan Orhan Bursalı'nın yayın danışmanı olduğunu görüyorduk. Yayın yönetmenliğini ise Özlem Yüzak'ın yaptığı dergi, 24 sayfa ve 3.5 TL gibi bir fiyatla her hafta Perşembe günleri piyasaya çıkıyormuş. 

Bir bilim dalı olarak restorasyon
Derginin 8 Haziran 2018 sayısında keyifli ve zihin açıcı yazılar yer almakta. Benim ilk anda dikkatimi çeken yazılar mimarlıkla ilgili olanlardı. Mimar Doğan Kuban, "Kalenderhane Kapısı" yazısında tarihi yapıların restorasyonundaki kültürel açılımı ele alıyor. Avrupa uygarlığının bir nişan haline getirdiği restorasyonun bir bilim dalı haline geldiğini vurgulayan Kuban, bu konunun ülkemizdeki durumunu gözler önüne seriyor. Yazıda İstanbul'daki bir Osmanlı, Bizans yapısında yer alan kapının asıl halini "çirkin" bulan aklı evvellerin, restorasyonda kafalarına göre daha süslüsünü yani "güzel"ini yaptıklarını belirten Kuban yazısında "Fakat eski eser söz konusu olduğu zaman, önemli olan tarihi doğruluktur. Tarihi kapı çirkin bile olabilir." sözleriyle bu traji - komik durumu bilimsel bir hassasiyetle eleştiriyor. Doğan Kuban'ın yazısındaki şu bölüm de durumumuzun vahametini  özetliyor;
"İnsanlar uygar yaşamı her zaman hırpalayabilirler. Bu nedenle eski eser kapısına bir çivi çakmak, eğer sorumlu uzman tarafından yapılmıyorsa ya da toplum ona gereği gibi yapmak için örgütlenmemişse o topluma uygar denmiyor."
Doğan Kuban'ın bu yazısından sonra "herkese bilim teknoloji" dergisinde mimarlıkla ilgili bir yazıya daha rastlamak hoşuma gitti. Mimar Doğan Haşol'un kaleme aldığı yazı "Diktatörler mimarlığa meraklıdır!" adını taşıyordu. Baskıcı rejimlerin mimarlığın ifadeci özelliklerinden yararlanarak, siyasi kimliklerini bu yoldan aktarmak istediklerini belirten Haşol, bunun tarihteki örneklerini de yazısında aktarmış. 
Dergide mimarlıkla ilgili iki yazıdan bahsettiğim için hep bu konu ağırlıkta sanmayın. Artık toplumumuzda unutturulan mimarlığın bir sanat dalı olma özelliğini biraz hatırlatmak için önceliği bu konuya vermek istedim. 

Seçim meydanlarına bilimsel dokunuş
Bir iki hafta sonra sandıklara gidip, oyumuzu atacağız. Bu seferki seçimin bize en büyük hayrı, ilk defa meydanlarda " endüstri 4.0", "robot teknolojisi" gibi kavramlardan bahsediliyor olması diyebilirim. Belki de bu yüzden "herkese bilim teknoloji" dergisi de kapak konusu olarak seçimi ele almış. 
"Politikbilim" isimli köşesinde Müfit Akyos, seçim bildirgelerinde partilerin bilim ve teknolojiye ne denli yer verdiklerini araştırmış.  
Ortadoğu Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Nebi Sümer kapak konusu olan yazısında oy vermenin psikolojik faktörlerini incelemiş. 

Dergiyi çölden gelmiş birinin vaha bulunca su içmesi gibi okuyan ben, itiraf etmeliyim ki eskiden Cumhuriyet gazetesinin bilim ekinin sayfasını bile açmazdım. Oysa şimdi çok iyi anlıyorum ki bilim yoksa sanat da yoktur, müzik de yoktur.  
Her haftanın Perşembe günü gazete bayiinden "herkese bilim teknoloji" dergisi almak büyük bir zevk olacak. 

Aptulika
bluesperisan@gmail.com