Türkiye'nin en iyi keman virtüözlerinden Suna Kan, 86 yaşında hayatını kaybetti. 1971'den bu yana devlet sanatçısı ünvanını taşıyan Kan, uzun yıllar Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrasında solist ve baş kemancı olarak görev yapmıştı.
Kim bilir kaç kere İstanbul TRT Radyoevi yayınlarından konserlerini dinlemişimdir. Hoş bunların çoğu tesadüfen ya da kim çalıyor, kimin eserini çalıyor gibi detayları bilmeden, kimi zaman ders çalışırken, kimi zamanda oda da ses olsun diyeydi.
.jpeg)
Daha sonra büyüdüm ve müzik zevklerim şekillendi. İşte o zaman Suna Kan ve Çok Sesli Müziğin önemini kavrayacaktım. Hele ki yaşamımın son yıllarında oradan buradan hayatımızın içine pompalanan arabesk kültürün bombardımanından korunmak için sığındığım korunaklı bir kale halini alacaktı, Çok Sesli Müzik.
Klasik müzik yapanları bizim ülkemizde, halka tepeden bakıyorlar gibi bir kanı vardır. Oysa ki Suna kan ile 1980'lerde yapılan bir TV röportajında gördüğümde tam tersi bir manzara ile karşılaşmış ve şaşırmıştım... öylesine mahçup, çekingen ve mütevazı konuşuyordu ki, o her daim ekranlara oturan eğlence dünyasını ünlüleri bile ondan daha fazla ahkam kesebiliyordu.
Suna Kan denildi mi, aklıma bir anda devrim gelir. O Cumhuriyet'imizin yani Aydınlanma Devrimi'mizim. simgelerinden biriydi benim için. Adana'dan bir kız çocuğu çıkıp, dünya sahnesine taşınan bir keman virtüözü olacaktı. Cumhuriyet bu demekti ve her Cumhuriyet Bayramı'ında aklıma Suna Kan portresi gelirdi.
Bu yıl neredeyse 4 ay sonra Cumhuriyet'in 100. yılını kutlayacağız. Belki biraz buruk ve kırgın olsak da Suna Kan bizim için hep Cumhuriyet'i ve devrimi hatırlatacak.
*
1936 yılında, Adana’da dünyaya gelen Suna Kan henüz 5 yaşındayken Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Viyola sanatçısı olan babası Nuri Kan’dan keman öğrenmeye başladı.
1948’de isme-özel olarak çıkarılan “İdil Biret ve Suna Kan’ın yabancı memleketlere müzik tahsiline gönderilmesine dair kanun” (Harika Çocuk Yasası) ile yurt dışında öğrenim görmeleri için devlet bursu verilecekti.
1952 yılında Paris Konservatuarı’nı birincilikle bitiren Suna Kan, dünyanın çeşitli yerlerinde verdiği konserlerle sayısız ödül kazandı.
Okulu bitirdikten sonra da Gabriel Bouillon ile repertuvar çalışmalarına devam etti ve uluslararası yarışmalara katıldı. Viotti Yarışması birincilik ödülünü (1955), Münih Yarışması İkincilik ödülünü (1956), Long-Thibaud Yarışması Paris Kenti ödülünü (1957) kazandı.
1957’de Türkiye'ye döndü ve Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası solist sanatçılığına atandı. 1960 yılında müzisyen ve müzik eleştirmeni Faruk Güvenç ile evlendi. 1960 yılında Türkiye'nin ilk konser piyanisti Ferhunde Erkin'le kurduğu keman-piyano ikilisi ile Türkiye'nin pek çok yerinde oda müziği konserleri ve resitaller verdi.
Suna Kan, 1970'li yılların başında orkestra şefi Gürer Aykal ve eşi Faruk Güvenç ile Ankara Oda Orkestrası'nın kuruluşunda yer aldı. Orkestra, yurt dışında yüzün üzerinde konser verdi; çeşitli plaklar yaptı. Sanatçı, 1977-1986 arasında Ankara Oda Orkestrası'nda baş kemancı ve solist sanatçı olarak yer aldı.
Geniş bir repertuvarı olan Kan, Türkiyeli bestecilerinin keman için ürettikleri repertuvarın önde gelen yorumcularından birisidir. Necil Kazım Akses'in Keman Konçertosu'nun ilk çalınışını gerçekleştiren sanatçı, sık sık yorumladığı Ulvi Cemal Erkin'in Keman Konçertosu'nun en iyi yorumcularından biri kabul edilir. Ahmet Adnan Saygun'un Keman Konçertosu'nu da birçok kez icra etti. 1971'de Devlet Sanatçısı unvanına layık görüldü.
Sanatçı, 1996 yılında Sevda - Cenap And Müzik Vakfı Onur Altın Madalyası ile ödüllendirildi. 1997 yılında Müşerref Hekimoğlu'nun yazdığı "Suna Kan: Öz Şarkısını Duyuran Keman" adlı kitap Sevda - Cenap And Müzik Vakfı tarafından yayınlandı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder