Liseye gittiğim yıllarda Timur Selçuk'un Harbiye Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu'nda verdiği bir konserde ilk kez duymuştum, "Günlerin bugün getirdiği baskı , zulum ve kandır..." diye başlayan 1 Mayıs Marşı'nı. Piyano ve vokal olarak seslendirilen bu marşı öyle sevmiştim ki, o sevgi hiç bir zaman azalmayacaktı. Sonrasında daha görkemli ve büyük orkestrasyonları yapıldı ama benim için hep Timur Selçuk'un piyanoyla seslendirdiği yorumu ayrıcalıklı kalacaktı.
Sonraları Cem Karaca bu marşı seslendirdi, çok görkemliydi. 45'lik (şimdilerde ona single ya da tekli diyorlar) olarak çıkan bu plağı da sevmiştim ama arka yüzünde yer alan "Durduramayacaklar Halkın Coşkun Akan Seli" parçasını daha çok sevecektim. Bu parça Berthold Brecht'in şiirinden bestelenmişti ve bir epik tiyatro tutkunu olarak bunu daha çok sevmiştim. Bu parçayı da "1 Mayıs"ı yapan kişi bestelemişti. Bu kişi Sarper Özsan'dı ve Cem Karaca'nın bu iki yorumunun olduğu plaktaki orkestrasyonu ve düzenlemeleri de o yapmıştı. Böyle olsa da Cem Karaca'dan bu plak beni pek mutlu etmemişti, itiraf etmem gerekirse bana çok militanca gelmişti. (1)
"1 Mayıs" üzerine yapılmış bu marş üzerinden bunca zaman geçse de önemini yitirmediği gibi her geçen gün kuşaktan kuşağa etkisi büyüyor. 1 Mayıs için yapılmış, belki de dünyada başka bir örneği olmayan bu güzel besteyi yapan Sarper Özsan'ı dün (19 Aralık 2022), 78 yaşındayken kaybettik.
Sarper Özsan ismini hep 1 Mayıs marşı ile biliriz ama o çok sesli müziğe gönül vermiş bir akademisyendi. Özsan, müziğe Kemal Eroğlu’dan aldığı mandolin dersleriyle başlamış, lise öğrenimi sırasında pop ve rock müziğiyle ilgilenmiştir. 1969’da Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kompozisyon bölümününden mezun olan sanatçı, buradaki öğrenim hayatı boyunca Necil Kazım Akses ile armoni, kontrpuan, füg, orkestrasyon ve kompozisyon, İlhan Usmanbaş’la müzik formları ve müzik tarihi, Metin Öğüt’le solfej, Adnan Saygun’la modal müzik, Selçuk Gündemir, Tulga Cetiz ve Gülay Uğurata ile piyano çalışmış, ayrıca Kemal İlerici’den iki yıl Türk Müziği makamları, dil örgüsü, ölçüleri, biçimleri ve armonileme dizgesi dersleri almıştır. Ayrıca 1967’de TRT’in düzenlediği halk müziği derleme çalışmalarında Burdur yöresinde derlemeler yapmıştır. 1970’te TRT'de çalışmaya başlayan Sarper Özsan, sosyalist görüşlerinden dolayı 1971’de tutuklanacak ve 20 ay boyunca hapis yatacaktı. Daha sonra İstanbul Devlet Konservatuvarı’nda öğretim üyeliği yapacaktı. (2)
Sarper Özsan ile 2009 yılında tanışmıştım. Onun müziğe bakışındaki titizliği ve müzikologluğu ilk dikkatimi çeken şey olacaktı. O sıralarda onun 8 bölümlük müzik tarihi sunumlarına katılmıştım. İnsanlığın ilk çağlarından günümüze kadar gelen serüvenini müzik örnekleriyle anlattığı o etkinlikleri takip etmek çok ufuk açısıydı. 2 ay boyunca her hafta sonu sabahtan kalkıp, hiç aksatmadan o sunumları izlemeye ve dinlemeye koşuyordum. (3)
Sarper hocam, bize kattıkların için binlerce teşekkür.
Aptulika
(1) Böyle yazdım ama Cem Karaca'nın o plağının çıktığı yıl hemen alıp, defalarca dinlemiştim. Ama daha sonra "Safinaz" albümü çıkınca, beklentilerim daha farklı olacaktı. Ama ne gam, ondan sonra da 12 Eylül geldi ve Cem Karaca vatandaşlıktan çıkartıldı. İşte benim bu beklentilerim de yerle yeksan oldu.
(2) Vikipedia
(3) O sunumları kaçırmadan takip edenlerden biri de Akın (Eldes)'ti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder