Kamerun’dan esen Afrika rüzgarı: RICHARD BONA

  The Richard Bona Quintet konseri 6 Kasım 2014, Perşembe günü saat 21:30’da  Babylon’da.  

    

Kendi enstrümanının kendi yapan çocuk

Dünya müziğine farklı bir bakış getiren basgitarist Bona, 1967 yılında müzisyen bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Büyükbabası Batı Afrikalıların “griot” diye isimlendirdiği şarkı söyleyerek öykü anlatan bir nevi halk ozanıydı. Richard Bona’nın annesi de bir şarkıcıydı. Bu ortamda 4 yaşında müziğe adım attı. İlk olarak kilise ona müzik imkanı verebilse de ekonomik durumları bir enstrüman almasına imkan tanımıyordu. Bu yüzden bir mucit tavrıyla kendi enstrümanını kendi yapacaktı. İlk gitarı 11 yaşında oldu ve böylece gitara başladı.

Pastorius ile başlayan tutku

 13 yaşında Kamerun’da bulunan Fransız Caz kulübünde ilk defa caz ile tanışacaktı. Caz zevkini takiben de  Jaco Pastorius’tan etkilenerek bas gitara merak sardı. 14 yaşında da Doala’daki bu kulüpte çalacaktı. Yeteneği ve ilgisi sonucu 22 yaşında Almanya’ya giderek, müzik eğitimi aldı. Bunu takiben Fransa’da hem eğitimine devam edecek hem de Fransız müzisyenlerle müzik yapacaktı. Burada gene kendi gibi Kamerunlu olan 70’lerin unutulmaz saksofoncusu Manu Dibango ile tanıştı ve birlikte müzik yapma imkanına erişti.  

1995 yılına gelindiğinde de Richard Bona, Fransa’dan ayrılarak New York’ yerleşti. Burada Larry Coryel, Mike Stern, George Benson, Branford Marsalis, Chaka Khan, Joe Zawinul, Bobby McFerrin gibi ustalarla birlikte çalıştı.

İlk solo albümü “Scenes from My Life”ı 1999’da çıkardı. Müziğine Batı Afrika ezgilerini de katan müzisyen, dikkatleri çekti. Ardından “Reverence”isimli bol konuklu albümde Bona’yı sadece bas ve vokalde görmekle kalmıyorduk, farklı parçalarda flüt, keyboard, perküsyon, elektro ve akustik gitar çalarken de buluyorduk. 

Kamerun müziklerini caz ile birleştiren bascı vokali de Afrika dillerinde yapıyordu ve 2003’te de “Munia (The Tale)” albümün yaptı. 2005’te  caz basgitarının efsanesi Pastorius’un "Ba Senge" isimli parçasını yorumladığı “Tiki” albümünü çıkartacaktı. Mike Stern gibi bir çok konuğun yeraldığı bu çalışmada John Legend’ın vokal yaptığı "Please Don't Stop."la da geniş bir kesime yayılacaktı.

Profesör Richard Bona

Richard Bona müzikal başarılarının yanısıra akademik düzeyde de önemli biri. Sanatcı halen New York Üniversitesi’nde dersler veren bir profesör.

Richard Bona, son albümü “Bonafied”i geçen yılın baharında çıkartmıştı.   Bir saate yakın süren albümde 11 parça bulunmakta. Afrikalı müzisyen Sadrack Mbondi Kollo bestesi, James Taylor’un parçası  ve de geleneksel bir Afrika şarkısı dışında kalan 8 parçanın besteleri  Richard Bona’ya ait.  

“Bonafied” albümü yerel Afrika ve Kamerun müziğinin izlerini sürse de “Mete Esukudu” da Latin Caz, “An Uprising Of Kindness”te Tango, “Diba Ca Bobe”de ise African Pop tarzlarında da gezinmiş. Albüm Afrika’dan alınan kölelerin anlatıldığı bir parça olan “Dunia E” ile başlıyor. Parçada hakim Afrika ritmlerine kemanların girişi anlatılan öyküdeki kültürel çatışmayı vurgularken yanısıra duygulu bir atmosfer oluşturuyor. Çıplak vokalle yapılmış olan “Akweppella”da Kamerun çoklu ritmini 12 vokal kaydını üstüste kaydederek elde etmiş. Bona’nın gitar için yazdığı ilk parça olan “Mulema”da harika bir balad ortaya çıkmış.

Richard Bona, Fransa’da da ayrı bir değere sahip, bu albüme de yansımış ve Paris kaberelerinin izlerini akordiyonla taşıyan “Jango La Maya” parçası çıkmış. “La Fille D’a Cote” isimli tek Fransızca parçada ise Fransız şarkıcı ve oyuncu Camille vokale geçmiş.

Richard Bona, İstanbul konserine davulda Ludwig Afonso, klavyeli çalgılarda

Etienne Stadwijk, gitarda   Adam Stoller  ve Trompette de Tatum Greenblatt’tan oluşan bir ekiple çıkacak. Konsere gidemeyenlere Bona’nın “Bonafied” albümünü dinlemelerini öneririm. Gidenler ise konser çıkışı mutlaka bu albümü arayacaklar, zaten.

Aptülika